TY - JOUR ID - 1376 TI - بررسی ساخت نحوی و ساخت اطّلاع سازه های پیشایندشده در جملات ساده فارسی (با استناد به داده‌هایی از یک گزارش فوتبال) JO - مطالعات زبان‌ها و گویش‌های غرب ایران JA - JLW LA - fa SN - 2345-2579 AU - جانبخشی, مریم AU - گوهری, حبیب AU - عزیزی فر, اکبر AD - دانشجوی دکتری زبان شناسی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران. AD - ستادیار گروه زبان شناسی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران، ایلام. AD - استادیار گروه زبان‌شناسی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران، ایلام Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 8 IS - 2 SP - 19 EP - 38 KW - ساخت اطّلاع KW - پیشایندسازی KW - کلام KW - شنونده KW - جملات ساده DO - 10.22126/jlw.2020.4562.1351 N2 - ساخت اطّلاع، نحوة توزیع اطّلاع کهنه (مفروض) و نو در جملات است که نقش مهمّی در صورت­بندی جملات دارد. در پژوهش حاضر، تأثیر وضعیّت اطّلاعی، نقش دستوری و مقولة نحوی سازه­ها در پیشایندسازی آن­ها بررسی شده است. برای تحقّق این هدف، پیکره­ای شامل (226) جملة ساده (بی­نشان و نشان­دار) از گزارش فوتبال بررسی شد تا وضعیّت اطّلاعی، نقش دستوری و مقولة نحوی سازه­های پیشایندشده مشخّص شود. طبقه­بندی پرینس (1992)، وارد و بیرنر (2004) و همچنین بیرنر (2013) برای طبقه­بندی مصادیق سازه­ها، از مصادیق کلامی به­مثابة چارچوب نظری استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که ازنظر وضعیّت اطّلاعی، بیشتر سازه­های پیشایندشده در انواع جملات سادة فارسی به­لحاظ کلامی کهنه هستند، هرچند که ازمنظر شنونده نو طبقه‌بندی می­شوند. در نوشتار پیش رو هیچ مورد سازة پیشایندشده یافت نشد که ازدیدگاه شنونده کهنه باشد. ازنظر نقش دستوری، در همة انواع جملات نشان­دار، سازه­های بیان­گر مفعول غیر مستقیم بیشتر از دیگر نقش­های دستوری پیشایند­شده هستند. ازنظر مقولة نحوی سازه­های پیشایندشده به­طور عمده گروه اسمی هستند.   UR - https://jlw.razi.ac.ir/article_1376.html L1 - https://jlw.razi.ac.ir/article_1376_0e94b4d79acbbcf63e9e913f2c2e5ef7.pdf ER -