استعارۀ زمان به‌مثابۀ حرکت در مکان در اشعار سهراب سپهری براساس نظریۀ معاصر استعاره

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زبان و ادبیات انگلیسی، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزآباد، ایران

2 گروه آموزش زبان انگلیسی، واحد بهبهان، دانشگاه آزاد اسلامی، بهبهان، ایران

چکیده

استعاره از مهم­ترین پدیده­های زبانی است که عالمان، فیلسوفان، ادبیان و به­تازگی زبان­شناسان به آن توجّه کرده­اند. روش پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی است و در آن کوشیده شده تا ساز­و­کار بیان استعارۀ زمان به­مثابۀ حرکت در مکان در مجموعۀ اشعار سهراب سپهری با تکیه بر نظریۀ معاصر استعارۀ لیکاف (1992) بررسی شود. با نگاهی به داده­ها می­توان این­گونه نتیجه گرفت که در این اشعار، زمان دارای دو حالت اصلی است: یکی گذر زمان به­مثابة شیئی ثابت درحالی­که ناظر متحرّک است و دیگری گذر زمان به­منزلة شیئی متحرّک درحالی­که ناظر ثابت است. درضمن با توجّه به این نظریه می­توان گفت درک زمان در شعر سهراب تأییدی بر فرایندی شناختی جهانی به­نام فهم استعارۀ زمان به­مثابۀ شیئی متحرّک یا حرکت در مکان است. نکتۀ دیگر، گذر سهراب از مرز استعاره­های قراردادی و ورود به دنیای استعاره­های نو است که زبان شعر سهراب را از زبان مردم عادّی و حتّی دیگر شاعران متمایز می­سازد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Metaphor of Time as Moving through Locations in Sohrab Sepehri’s Poems Based on the Contemporary Theory of Metaphor

نویسندگان [English]

  • Hamidreza Akbari 1
  • Leila Salehnejad 2
1 Department of English language and literature, Firoozabad branch, Islamic Azad university, Firoozabad, Iran
2 Instructor, Department of English language Teaching, Behbahan Branch, Islamic Azad University, Behbahan, Iran
چکیده [English]

Metaphor is one of the most important linguistic phenomena that has attracted the attention of philosophers, scholars, and recently linguists as well. Using advantages of the contemporary theory of metaphor introduced by Lakoff in 1992, the current study that has been conducted on a descriptive-analytical framework, attempts to survey the mechanisms of the metaphor of time as moving through places in Sohrab Sepehri’s poems. The results indicated that in Sepehri’s poems, time is conceptualized in two basic ways: the first one is when the observer is fixed and times are entities moving with respect to the observer and the second one is when times are fixed locations and the observer is moving with respect to the time. It can be said that this conceptualization of time confirms a universal cognitive process, that is, the metaphorical understanding of time as things or moving objects in places. The final point in Sepehri’s poems is passing through the borders of conventional metaphors and moving into the world of novel ones which distinguishes the poet’s language from that of ordinary people and even other poets.

کلیدواژه‌ها [English]

  • contemporary theory of metaphor
  • schema
  • time
  • place
  • Sohrab Sepehri

مراجع

راسخ­مهند، محمد (1386). اصول و مفاهیم بنیادی زبان­شناختی. نشریۀ فرهنگ و هنر، (63)، 172-191.
زاهدی، کیوان و عصمت دریکوند (1390). استعاره­های شناختی در نثر فارسی و انگلیسی. نقد زبان و ادبیات خارجی (پژوهش­نامۀ علوم انسانی)، 3 (6)، 1-19.
سپهری، سهراب (1372). هشت­کتاب. تهران: گلشن.
سجودی، فرزان (1385). نشانه­شناسی زمان و گذر زمان: بررسی تطبیقی آثار کلامی و تصویری. پژوهش­نامۀ فرهنگستان هنر، (1)، 46-64.
-------- و زهرا قنبری (1391). بررسی معناشناختی استعارۀ زمان در داستان­های کودک به زبان­ فارسی. فصلنامة علمی - پژوهشی نقد ادبی، 5 (19)، 135-156.
شریفی، شهلا و زهرا حامدی شیروان (1389). بررسی استعاره در ادبیات کودک و نوجوان در چهارچوب زبان‌شناسی شناختی. تفکّر و کودک، 1 (2)، 39-63.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1366). صور خیال در شعر فارسی. تهران: آگاه.
عباسی، محمود؛ حسین صادقی و جواد شیروانی (1395). بررسی انواع استعاره در غزلیات حافظ شیرازی برمبنای زبان­شناسی شناختی. دوفصلنامة علوم ادبی، 6 (8)، 163-186.
قیطوری، عامر (1385). قرآن و گذر از نظم خطّی: یک بررسی زبان­شناختی. مجلّۀ زبان و زبان­شناسی، 2 (3)، 17-31.
گلفام، ارسلان و فاطمه یوسفی­راد (1381). زبان­شناسی شناختی و استعاره. تازه­های علوم شناختی، 4 (3)، 59-64.
--------- کرد زعفرانلو کامبوزیا، عالیه و حسندخت فیروز، سیما (1388). استعارۀ زمان در شعر فروغ فرخزاد از دیدگاه زبان­شناسی شناختی. فصلنامه علمی پژوهشی نقد ادبی، 2 (7)، 1-16.
لیکاف، جرج (1383). نظریة معاصر استعاره. مترجم: فرزان سجودی. تهران: سورۀ مهر.
Alverson, H. (1994) Semantics and Experience: Universal metaphors of Time in English, Mandarin, Hindi and Sesotho. Baltimore and London: The Johns Hopkins University Press.
Geeraerts, D. & H. Cuyckens (2007). The Oxford Handbook of Cognitive Linguistics. Oxford: Oxford University Press.
Johnson, M. (1987). The body in the mind: the bodily basis of meaning, imagination and reason. Chicago: University of Chicago Press.
Lakoff, G. (1992). The Contemporary Theory of Metaphor. Cambridge: Cambridge university press. 202-251.
------------ & M. Johnson (1980). Metaphors We Live by. Chicago: University of Chicago Press.
------------ & M. Turnur (1989). More than Cool Reason: a Field Guide to Poetic Metaphor. Chicago: the University of Chicago Press.
Ortony, A. (1979). Metaphor and Thought. Cambridge: Cambridge University Press.
مطالعات زبان‌ها و گویش‌های غرب ایران
دوره 3، شماره 12
فروردین 1395
صفحه 1-16

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار