برجسته‌سازی زبان‌شناختی با افزودن توازن آوایی، واژگانی و گروهی در متن اسناد رسمی و تأثیر آن بر درک مخاطب: رویکرد زبان‌شناسی حقوقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای زبان‌شناسی از دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران ایران.

2 استاد گروه زبان‌شناسی، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران ایران

3 دانشیار گروه زبان‌شناسی، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

4 دانشیار گروه حقوق، دانشکدة حقوق دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

چکیده

اسنادی که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می‌شوند، پس از امضا قابل‌ انکار نیستند و باید به‌ طور کامل به وسیلة مخاطب درک شوند. هرچه متن به زبان خودکار نزدیک‌تر باشد، آسان‌تر درک می‌شود. به همین دلیل است که متون علمی، بر­­خلاف متون ادبی، خالی از ابزارهای زیبایی‌آفرینی هستند. برای ساده­سازی متن اسناد رسمی در چارچوب زبان‌شناسی حقوقی، پژوهش توصیفی - تحلیلی حاضر در ‌پی شناسایی و در صورت امکان بازنویسی نمودهای برجسته‌سازی، به مثابة ویژگی زبان ادب بوده است که می‌تواند با دور کردن این متن­ها از زبان خودکار، درک را برای مخاطب دشوار کند. برای شناسایی این نمود­ها و نشان‌ دادن تأثیر آن­ها بر درک مخاطب، صد نمونه سند رسمی ( پنجاه نمونه از کتاب نمونة اسناد و پنجاه نمونه از اسناد واقعی تنظیم شده در دفتر اسناد رسمی 1479 تهران) بررسی و تحلیل شده‌اند. نتایج نشان داد که برجسته­سازی در این سند­ها از راه قاعده­افزایی و با ایجاد توازن در (1240) مورد تکرار در سطوح آوایی، واژگانی و گروهی، در واژه­های عربی و حقوقی صورت گرفته‌ است. حذف توازن‌ و بازنویسی در درصد قابل­توجّهی از نمونه­ها (03/65%)، ممکن بوده و این جایگزینی­ها باعث افزایش معنادار (40) درصدی در میزان درک صد نفر از مراجعه‌کنندگان به دفتر اسناد رسمی شده ‌است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Linguistic Foregrounding by Adding Phonetic, Lexical and Phrasal Parallelism in the Official Documents’ Texts and its Effect on Audience Understanding: a Forensic Linguistic Approach

نویسندگان [English]

  • kianoosh Kayghobadi Amiri 1
  • Ferdows Aghagolzadeh Silakhori 2
  • Arsalan Golfam 3
  • Mohammad Bagher Parsapoor 4
1 - Ph.D. of Linguistics, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
2 Professor of Linguistics, Department of Linguistics, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
3 Associate Professor of Linguistics, Department of Linguistics, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
4 Associate Professor of Law, Faculty of Law, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The documents registered in notary public offices are not deniable after being signed and must be fully understood by the audience. The closer a text is to automatic language, the easier it is to understand. This is why scientific texts, unlike poetic texts, are free from aesthetic devices. To simplify the texts of official documents in forensic linguistics framework, this descriptive-analytical research has tried to identify and if possible, rewrite the samples of foregrounding as a feature of literary language which can take the text far from the automatic language and create difficulty in understanding. In order to identify these samples and to show their effects on understanding, 100 documents (50 from the book of sample documents and 50 from the real documents registered in notary public office no. 1479) were considered. The results revealed that foregrounding in these texts is happening through extra regularities by creating parallelism in 1240 samples in phonetic, lexical, and phrasal levels in Arabic and legal terms. The omission of parallelism and rewriting the samples were possible in a remarkable percentage of samples (65.03%) and these substitutions have caused a significant increase of 40% in the understanding of 100 clients of the notary public office.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • forensic linguistics
  • official documents
  • foregrounding
  • extra regularities
  • automatic language

مراجع

آقاگل زاده، فردوس و فائزه فرازنده­پور (1390). الگوی خلاق آموزه­های زبان­شناسی در تحلیل آراء قضایی. تهران: نشر آرشیدا.
------------- (1391). زبان­شناسی حقوقی (نظری و کاربردی). تهران: نشر علم.
بهبودی، سپیده (1386). توصیف ویژگی­های نحوی و واژگانی متون نوشتاری حقوق مدنی فارسی. پایان­نامة کارشناسی ارشد زبان­شناسی، دانشگاه پیام نور.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1372). ترمینولوژی حقوق. تهران: کتابخانة گنج دانش.
حبیبی، حسن (1374). زبان حقوقی. مجلّة نامة فرهنگستان. 1 (1)، 13-37.
حجتی اشرفی، غلامرضا (1390). حقوق ثبت: نمونه اسناد. تهران: کتابخانه گنج دانش.
خیرآبادی، رضا و معصومه خیرآبادی (1394). «بررسی ویژگی های زبان شناختی قراردادهای بانکی به عنوان نمونه­ای از گفتمان حقوقی». مجموعه­مقالات دومین همایش ملّی زبان­شناسی حقوقی: تحلیل گفتمان حقوقی، به کوشش فردوس آقاگل­زاده، (صص. 101-123). تهران: نشر نویسة پارسی.
صفوی، کورش (1383). از زبان­شناسی به ادبیات (نظم). جلد 1. چاپ دوم. تهران: سورة مهر.
عسکری متین، سجاد و علی رحیمی (1392). بازشناسی ژانر در سامانة حقوقی جمهوری اسلامی ایران. در: فردوس آقاگل­زاده، مجموعه­مقالات نخستین همایش ملّی زبان­شناسی حقوقی: تحلیل گفتمان حقوقی، (صص. 113-122). تهران: نشرنویسة پارسی.
عمید، حسن (1388). فرهنگ فارسی عمید. تهران: امیرکبیر.
فرزانده­پور، فائزه (1392). تحلیل مشخّصه­های سبکی متون حقوقی و ارائة اصولی به منظور گسترش زبان سادة حقوقی در ایران. در: فردوس آقاگل­زاده،مجموعه­مقالات نخستین همایش ملّی زبان­شناسی حقوقی: تحلیل گفتمان حقوقی، (صص. 123-142). تهران: نشر نویسة پارسی.
میرزایی، علیرضا (1390). قانون ثبت در نظم حقوقی کنونی. تهران: بهنامی.
ناصرزاده، هوشنگ (1375). قانون مدنی، قانون مسئولیت مدنی، آراء وحدت رویة هیئت عمومی دیوان عالی کشور. تهران: آگاه.
References
Ahmad, N. & N. Katsos (2012). Text Simplification of Legal English: Laws on Women’s Rights in Pakistan. The Cambridge Occasional Papers in Linguistics (COPiL), 6 (10), 295-310.
Crystal, D. (1987). The Cambridge Encyclopedia of Language. Cambridge: Cambridge University Press.
Eagleton, T. (1996). Literary Theory an Introduction. 2nd ed. Oxford: Blackwell Publishing.
Shuy, R. W. (2001). Discourse Analysis in the Legal Context. In H. E. Hamilton, D. Tannen & D. Schiffrin, The Handbook of Discourse Analysis (pp. 437-452). Oxford: Blackwell Publishing.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار