کلمات مرکّب راجی براساس طبقه‌بندی بیستو و اسکالیس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش آموختۀ دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

یکی از طبیعی­ترین روش­های گسترش و تقویت واژگان در اکثر زبان­های مطالعه­شده، روش ترکیب است. هدف این مقاله بررسی فرایند ترکیب در زبان راجی به­عنوان یکی از ابزارهای مهم توسعۀ واژگانی، براساس طبقه­بندی بیستو و اسکالیس است.زبان راجی به شاخۀ مرکزی از دستۀ زبان­های شمال غربی تعلّق دارد که روزگاری دراز در یک قلمرو گسترده مرکزیّت داشته و امروزه نشانه­های آن در بخشی از مرکز ایران همچون دلیجان، محلات و نراق دیده می­شود. براساس این طبقه­بندی، کلمات مرکب زبان راجی را در سه گروه همپایه، توصیفی و تابعی و هر گروه را در دو دستة برون­مرکز و درون­مرکز و هر دسته درون­مرکز را براساس راست­هسته یا چپ­هسته بودن تقسیم­بندی می­کنیم.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Raji Compounds according to Bisetto and Scalise Classification

نویسنده [English]

  • Mahmoud Maleki
چکیده [English]

Raji belongs to the central branch of northwestern Iranian languages that was spoken in a vast area for a long time, and today its signs are seen in some parts of the center of Iran such as Delijan, Mahallat and Naraq. This paper is aimed to consider the compounding process in this language, as one of the important ways of word formation, according to the classification proposed by Bisetto and Scalise, in which compounds are grouped into attributive, subordinative and coordinative. The compounds of these three classes can be both endocentric and exocentric, and endocentric ones are divided into left-headed and right-headed compounds.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Raji
  • Compounding
  • Attributive
  • Subordinative
  • Coordinative
پیوندی، فریبا (1373). بررسی ساخت­واژی گویش دلیجان، پایان­نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
حجّت­الله طالقانی، آزیتا (1375). بررسی برخی افعال مرکب زبان فارسی در چارچوب فرضیۀ انتقالوابسته، پایان­نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
خبّاز، مجید (1386). «جایگاه هسته در کلمات مرکب غیر فعلی فارسی»، نامۀ فرهنگستان، ویژه­نامۀ دستور، شمارۀ سوم صص 153-166.
دبیرمقدّم، محمد (1376). «فعل مرکّب در زبان فارسی»، زبان­شناسی، سال 12، شمارۀ اوّل و دوم، صص 2-46.
سامعی، حسین (1375). واژه­سازی در زبان فارسی، رسالۀ دکتری، دانشگاه تهران.
سمایی، سیّد مهدی (1379). «پردازش فعل مرکب»، زبان­شناسی، سال 15، شمارۀ 2، صص 18-44.
صادقی، علی اشرف (1383). «کلمات مرکب ساخته شده با ستاک فعل»، دستور، جلد 1، شمارۀ 1، صص 5-11.
صفری، حسین (1373). واژه­نامۀ راجی، تهران: نشر بلخ.
----------- (1387). داستان­ها و زبانزدهای دلیجان، تهرن: نشر بلخ.
طباطبایی، علاءالدین (1381). بررسی اسم و صفت مرکب در زبان فارسی، رسالۀ دکتری، دانشگاه تهران.
-------------- (1382). اسم و صفت مرکب در زبان فارسی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
Bisetto, A. and Scalise, S. (2005). “The Classification of    Compounds”, in: Lingue e Linguaggio, 4, 2, pp. 319-332.
Barjaste, D. (1983). Morphology, Syntax and Semantics of Persian Compound Verbs: A Lexicalist Approach, Ph.D Dissertation Urbana: University of Illinois.
Faab, N. (1988). “English Suffixation Is Constrained Only by Selectional Restriction”, in: Natural Language and Linguistic Theory, 6, pp. 527-539.
Karimi, S. (1997). “Persian Complex Verbs: Idiomatic or Compositional?”, in: Lexicology, 3, pp. 273-318.
Katamba, F. and Stonham, J. (2006). Morphology, New York: Palgrave Macmillan.
Lieber, R. (1983). “Argument Linking and Compounds in English”, in: Linguistic Inquiry 14, pp. 251-286.
-------------- (2010). Introducing Morphology,Cambridge: Cambridge University Press.
Lieber, R. and s<tekauer, P. (2009). The Oxford Handbook of Compounding, Oxford: Oxford University Press.
Selkirk, E. (1982). The Syntax of Word, Cambridge: MIT Press.
Tehranisa, S. A. (1987). A Syntactic and Semantic Analysis of Compound Nouns in Persian, Ph.D Dissertation, University of Michigan.
Tenhacken, P. (1999). “Motivated Test for Compounding”, in: Acta Linguistica Hafniensia, 31, pp. 27-58.
Williams, E. (1981). “On the Notions ‘Lexically Related’ and ‘Head of a Word’”, in: Linguistic Inquiry, 12, pp. 245-274.