اسم‌خودمانی الگویی جهت بازنمایی رفتار کلامی اعتراض و رضایت در کردی‌کرمانشاهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی کارشناسی ارشد زبان‌شناسی، دانشگاه کردستان

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی ساخت اسم خودمانی در کردی کرمانشاهی می‌پردازد. این پژوهش با بررسی ساخت اسم خودمانی، ضمن معرفی الگو یا الگوهای رایج ساخت اسم خودمانی، ابزارهای زبانی رمزگذاری رفتارهایی از قبیل رضایت و خشنودی را با توجه به مؤلفة سن، جنسیت و بافت مورد بررسی قرار می‌دهد. شیوة انجام پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی است که طی دو مرحله اقدام به گردآوری داده‌ها از مدارس پسرانة روستایی، حومة شهر و داخل شهر کرمانشاه شده است. ابتدا صورت‌های خطابی اسم‌های خودمانی یک کلاس 30 نفری و سپس، برای بررسی تأثیر مؤلفة جنسیت، سن و بافت اقدام به گردآوری داده در بین خانواده‌های جامعة آماری بالا گردید. بررسی نتایج نشان داد عامل جنسیت تأثیری در شکل‌گیری این فرایند ندارد، اما مؤلفه‌های سن و بافت نقش اصلی را ایفا می‌کنند. همچنین در کردی کرمانشاهی، بازنمایی رفتار کلامی اعتراض و خوشنودی از طریق آمیزه‌ای از دو فرایند ترخیم و وندافزایی که از یک الگوی هجایی ثابت (CV.CVC) پیروی می‌کند، رمزگذاری می‌شود (bahman→bahəl). بر اساس الگوی اسم خودمانی مانند ”بهل“ که از حذف عناصری از یک اسم خاص مانند ”بهمن“ و افزودن پسوندهای اسم خودمانی‌ساز (-əg, -əl, -i, -a) به دست می‌آید، امکان ابراز اعتراض یا خشنودی از رفتار مخاطب را برای گوینده در سطح صرف فراهم می‌کند. در پایان با استفاده از نظریة بهینگی محدودیت‌های حاکم بر ساخت اسم‌ خودمانی شناسایی و مرتبه‌بندی شده­اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Hypocoristic names as the pattern of the representing the verbal protest and satisfying in Kermanshah Kurdish

نویسنده [English]

  • Bahman Haidari
چکیده [English]

The current study investigates the patterns for forming hypocoristic names used to represent verbal protest and satisfaction in relation to three social factors: gender, age and context. In this descriptive and analytical study, first data have been collected from thirty students in a school in Kermanshah. Second to study the effect of three factors of gender, age and context on hypocoristic names data have been collected from students’ families. The results showed that gender has no effect on this process, while age and context play the main role. Also, Kermanshahi Kurdish Hypocoristic names have the pattern CV.CVC. Verbal protest and satisfaction are realized by elements attached to the truncated normal name. On the basis of hypocoristic templatic data from Meyan-darband Kermanshah, we concluded that suffixes әg, -әl, -a, -i represent protest and satisfaction. -әg, әl for protest and -i, -a for satisfaction. At the end, different constraints and their rankings were determined on the basis of optimality theory.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Kermanshah Kurdish
  • Hypocoristic name
  • verbal representing
  • protest
  • satisfying
  • Optimality Theory

مراجع

بی‌جن‌خان، محمود (1384). واج­شناسی،نظریةبهینگی. تهران: سمت.
حیدری، بهمن (1392). فرایندهایواجیگونةجافیازگویشسورانی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد زبان‌شناسی، دانشگاه کردستان.
دبیرمقدم، محمد (1387). زبان­شناسینظریپیدایشوتکویندستورزایشی. تهران: سمت.
رنجبر، وحید (1394). دستورزبانکردیگویشکرمانشاهی. تهران: هرمس.
شقاقی، ویدا (1389). مبانیصرف. تهران: سمت.
صفوی، کوروش (1392).درآمدیبرمعنی­شناسی. تهران: سورة مهر.
کرد زعفرانلو کامبوزیا، عالیه (1382 الف). ساخت اسم­های تحبیبی در زبان انگلیسی. پژوهشنامة ادب غنایی، سال اول، شمارة 1، 125-132.
------------------ (1382 ب). ساخت صورت­های کوتاه­شده یا خودمانی اسم در لهجة کرمانی. ادب و زبان، شمارة 19، 109-120.
کلباسی، ایران (1364). کوتاه کردن نام خاص در زبان فارسی محاوره‌ای. زبان‌شناسی، سال دوم، شمارة 3، 47-50.
محمودی بختیاری، بهروز و فایقه شاه‌حسینی (1393). فرایند کوتاه‌سازی نام‌های خاص در زبان فارسی. پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شمارة 34، 1-20.
یول، جورج (1393). کاربردشناسی زبان. مترجم: محمد عموزاده مهدیرجی و منوچهر توانگر. تهران: سمت.
Benua, L. (1995). Identity Effects in Morphological Truncation. In: J. Beckman, L. Walsh-Dickey & S. Urbanczyk (Eds.), University of Massachusetts Occasional Papers in Linguistics 18. Papers in Optimality Theory.
Brown, G. & G. Yule (1989). Discourse analysis. New York: Cambridge University Press.
Crystal, D. (2003). A Dictionary of Linguistics & Phonetics. United Kingdom: Blackwell.
Hopper, P. (1987). Emergent Grammar. BLS, 13, 139-157.
Kager, R. (1999). Optimality Theory. Cambridge: Cambridge University Press.
Katamba, F. & J. Stoneham (2006). Morphology. New York: Palgrave Macmillan.
Kiparsky, P. (1982). From Cyclic Phonology to Lexical Phonology. Oxford: Blackwell.
Marantz, A. (1982). Re-reduplication. LI, 13, 483-545.
McCarthy, J. (1981). A Prosodic Theory of Nonconcatenative Morphology. LI, 12, 373-418.
---------------- (2008). Doing Optimality Theory: Applying Theory to Data. United Kingdom: Blackwell.
---------------- & A. Prince (1995). Faithfulness and Reduplicative Identity. In: J. Beckman, L. Walsh-Dickey & S. Urbanczyk (Eds.), University of Massachusetts Occasional Papers in Linguistics 18. Papers in Optimality Theory.
Mohanan, K. P. (1986). The Theory of Lexical Phonology. Dordrecht: Reidel.
Smith, J. (2003). Onset Sonority Constraints and Sub Syllabic Structure. In: J. R. Rennison, M. A. Pöchtrager, & F. Neubarth (Eds.), Phonologica. Berlin/New York: Mouton de Gruyter.
مطالعات زبان‌ها و گویش‌های غرب ایران
دوره 2، شماره 8
اردیبهشت 1394
صفحه 25-37

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار