تعیین ردۀ گویش کردی ایلام براساس اندازه‌گیری VOT

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد زبان‌شناسی، دانشگاه الزهرا

2 استادیار گروه زبان‌شناسی، دانشگاه الزهرا

چکیده

از میان سرنخ‌های مشخصۀ آوایی واکداری زمان شروع واک (VOT ) یکی از مهمترین سرنخ‌ها به‌شمار می‌آید. VOT اصطلاحی است که توسط آبرامسون و لیسکر در سال 1964 ابداع شد و به فاصلۀ زمانی میان انفجار رهش همخوان انسدادی و شروع امواج شبه‌منظم نشان‌دهندۀ تکانه‌های حنجره گفته‌ می‌شود و واحد اندازه‌گیری آن میلی‌ثانیه است. در این مطالعه، VOT در تمایز واکداری انفجاری‌های دهانی گویش کردی ایلام در دو جایگاه آغازین و میان‌واکه‌ای به کمک آزمون تولیدی که روی کلمات تولیدشدۀ 5 گویشور زن و 5 گویشور مرد از گویش مذکور مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این آزمون­ها نشان داد که VOT یک سرنخ قوی برای تمایز واکداری به‌شمار می‌رود و به­طور خاص این یافته‌ها حاکی از آن بودند که گویش کردی ایلام در ردۀ زبان‌هایی قرار دارد که برای تمایز واکداری از مقوله‌های غیر مجاور ]واکدار [ و ]بیواک دمیده[ استفاده می‌کنند و به­دلیل حفظ پدیدۀ دمش در دو جایگاه آغازین و میان‌واکه‌ای، مشخص شد که در این گویش اصل یکپارچگی بر اصل کم‌کوشی ترجیح داده می­شود.. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


بی‌جن‌خان، محمود و ماندانا نوربخش (1386). نقش تمایزی مدت زمان شروع واک در همخوان‌های انسدادی آغازین فارسی معیار. مجموعه مقالات نخستین همایش ملی زبانشناسی. کتیبه‌ها و متون، صص376-353.
پالیزبان، کرم الله (1380). نظامآواییگویشکردیایلامی. پایان­نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران.
کریمی‌دوستان، غلامحسین (1381). ساختمان هجا در زبان کردی. مجلۀ تخصصی زبان و ادبیات دانشکده ادبیات و علوم انسانی مشهد. بهار و تابستان. شمارۀ 35، 235-248.
نوربخش، ماندانا (1388). نقشتمایزیزمانشروعواک (وی‌اُتی)درهمخوان­هایانسدادیدهانیفارسیمعیار. رسالۀ دکتری زبان‌شناسی. دانشگاه تهران.
Abramson, A. S. & L. Lisker (1964). A Cross Language Study of Voicing in Initial Stops: Acoustical Measurements. Word, 20, 384-422.
----------------------------------- (1971). Discriminability along the Voicing Continuum: Cross-Language Test. In: Proc. 6th International congress of Phonetic Sciences Prague, 1967, (pp. 560-573). Prague: Academia.
Chomsky, N. & Halle, M. (1968). The sound pattern of English. New York: Harper and Row.
Halle, M. & K. N. Stevens (1972). A Note on Laryngeal Features. Quarterly Progress Report of Research Laboratory of Electronics, M.I.T. 101, 198-213.
Keating, P. A. (1990). Phonetic Representations in Generative Grammar. Journal of Phonetics,18, 321-334
----------------- (1984). Phonetic and Phonological Representation of Consonant Voicing. Language, 60, 286- 319.
----------------- (2003). Phonetic and Other Influences on Voicing Contrasts. In: Proc. 15th International Congress of Phonetic Sciences, (pp. 375-378).
Kenstowicz, M. (1994). Phonology in Generative Grammar. Cambridge, Massachusetts: Blackwell Publishers.
Lieberman, P. (1977). Speech Physiology and Acoustic Phonetic. New York: McMillan Publishers Co.
------------------ (1971). Toward a Unified Phonetic Theory. Lingustic Inquiry, 1, 307- 322.
Ohala, J. & J. J. Jager (1986). Experimental Phonology. Orlando: Academic Press.
Steriad, D. (1997). Phonetics in Phonology: The Case of Laryngeal Neutralization. In: M. Gordon (Ed.) UCLA working papers in phonology vol. 2.
Trubetskey, N. S. (1969). Principles of Phonology. University of California Press.