ساخت تأکید در کردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی و زبان‌شناسی، دانشکدۀ زبان و ادبیات، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

2 استادیار گروه زبان انگلیسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

پژوهش پیش رو ساخت تأکید و نشان­گرهای آن را در کردی کلهری بررسی کرده است. تأکید در زبان­های مختلف با نشان‌گرهای آوایی، صرفی یا نحوی مختلف نشان داده می­شود. در نوشتار حاضر داده­ها به شیوۀ میدانی و ازراه مصاحبه با گویشوران کردزبان در شهر کرمانشاه گردآوری شد. یافته­ها نشان داد که نشان­گرهای تأکید در کردی کلهری /ke/ و /xo/ هستند که گویشوران آن­ها را در معنای یکسان به­کار می­برند. بررسی­ها نشان داد که اگرچه این دو نشان­گر معنای یکسانی دارند، امّا کاربرد آن­ها در جملات مختلف خبری، امری، پرسشی (آری/­­نه و پرسش­واژه­ای) و تعجّبی باهم تفاوت دارد، این در­حالی است که در جملات تعجّبی، گویشوران از هیچ­کدام از این دو عنصر نشانۀ تأکید استفاده نمی­کنند. نتایج نشان داد که گویشوران در گونۀ خبری و پرسشی آری/ ­نه هر دو نشان­گر را به­کار می­برند، در­حالی­که در جملات امری و پرسش­واژه­ای تنها نشان­گر تأکید /ke/ به­کار می‌رود؛ همچنین یافته­های پژوهش، بیان­گر آن است که نشان­گر تأکید /ke/ نسبت به نشان­گر /xo/ در کردی کلهری از کاربرد کمتری برخوردار است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Focus Construction in Kurdish

نویسندگان [English]

  • Masoud Dehghan 1
  • Kourosh Saberi 2
1 Assistant Professor of Linguistics, Department of English Language and Linguistics, Faculty of Literature and Foreign Languages, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
2 Assistant Professor of Linguistics, Department of English Language and Literature, Razi University, Kermanshah, Iran.
چکیده [English]

This study aims to investigate the focus construction and its markers in Kalhori Kurdish. It should be noted that focus is shown with phonetic, morphologic or syntactic markers in different languages. The data were collected through observation and interview with Kalhori Kurdish speakers in Kermanshah. The findings showed that the focus markers in Kalhori Kurdish include /ke/ and /xo/ used in the same sense. Moreover, it was found that although these two focus markers have the same meaning, their usage varies in different declarative, imperative, interrogative (yes/no questions & wh-questions) and exclamatory sentences. However, in exclamatory sentences the speakers use none of these two markers to show emphasis. The results indicated that although the speakers use both focus markers in declaratives and yes/no questions, /ke/ is simply used in imperatives and wh-questions. Also, the research findings showed that /ke/, as a focus marker, is used less than /xo/.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • focus marker
  • information structure
  • Functionalism
  • Kalhori Kurdish
آل­بویه لنگرودی، عبدالعلی و سریه شیخی قلات (1395). کارکرد نشانه‌های تأکید در زبان عربی معاصر و معادل‌یابی آن در زبان فارسی (با تکیّه بر ترجمۀ کتاب الأیّام طه حسین و مقدّمة للشِّعر).­ پژوهش­های ترجمه در زبان و ادبیات عربی، 6 (14)، 13-40.
راسخ­مهند، محمد (1384). بررسی انواع تأکید در زبان فارسی. مجلّۀ زبان و زبان‌شناسی، 1 (1)، 5-19.
رفیعی، داود (1396). روش‌‌های تأکید کلمه در زبان فارسی. دوفصلنامۀ علوم ادبی، 7 (­12)، 147-164.
شریفی، شهلا و نرجس بانو صبوری (1397). بررسی نشانۀ تأکید در گویش­های فارسی خراسان. نشریۀ زبانشناسی و گویش­های خراسان، 10 (18)، 151-159.
Reference
Halliday, M. A. K. (1967). Notes on Transitivity and Theme in English (Part 2). Journal of Linguistics, 3 (2), 199-244.
Jackendoff, R. (1972). Semantic Interpretation in Generative Grammar, Cambridge: MIT Press.
Lambrecht, K. (1994). Information Structure and Sentence form. Cambridge: Cambridge University Press.
Mathesius, V. (1931). Functional Linguistics. Proc. First Congress of Slavists, Prague.
Vallduvi, E. (­1990). The Information Component. Ph.D. Dissertation. University of Pennsylvania.
---------------- & E. Engdahl (1996). The linguistic realization of information packaging. Linguistics Journal, 34 (343), 459-519.