بررسی ساخت بند موصولی در کردی کرمانجی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموختۀ کارشناسی‌ارشد زبان‌شناسی همگانی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

2 دانشیار گروه زبان‌شناسی دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

چکیده

بند موصولی در زبان‌های ایرانی به­طور معمول به‌صورت بند پیرو در جمله ظاهر می‌شود و در نقش توصیف‌گر، اسم یا گروه اسمی پیش از خود را توصیف می‌کند. در پژوهش حاضر ساخت بند موصولی در کردی کرمانجی بررسی شده است؛ به این منظور، نظرات آر ام دبلیو دیکسون (2010) مبنای انجام پژوهش قرار گرفت. از نظر دیکسون این ساخت را به‌طور کلّی می‌توان به دو گونۀ متعارف و نا‌متعارف تقسیم کرد که هریک مشخّصه‌های نحوی خود را دارند. وی همچنین بند‌های موصولی را به‌لحاظ اطّلاعی که درمورد هستۀ پیش از خود می‌دهند، به بند‌های تحدیدی و غیر ‌تحدیدی تقسیم می‌کند؛ از آنجا که بندهای تحدیدی اطّلاع لازمی درمورد هسته ارائه می‌دهند، غیر‌ قابل‌حذف هستند و بندهای غیر‌ تحدیدی را چون اطّلاع اضافه می‌دهند، می‌توان حذف کرد. در کرمانجی افزون بر این دو نوع، ساخت موصولی دیگری باعنوان ساخت اسنادی وجود دارد که در آن بر هستۀ اسمی تأکید می‌شود. در این گویش هیچ بند موصولی‌ای وجود ندارد که بدون هستۀ اسمی به‌کار رود و باید به‌طور قطع دارای هستۀ اسمی باشد. بند‌های موصولی در کرمانجی برونی هستند و پس از هسته واقع می‌شوند. داده‌های پژوهش حاضر از راه مصاحبه با چند گویشور و کتاب ئه‌ز ئنسانم (قلیکی‌میلان، 1380) جمع‌آوری شده‌اند.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Survey on Relative Clause Construction in Kurmanji

نویسندگان [English]

  • Shaho Majidi 1
  • Mehrdad Naghzguy-Kohan 2
1 M.A. of Linguistics, Faculty of Literature and Humanities, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
2 - Associate Professor of Linguistics, Department of Linguistics, Faculty of Literature and Humanities, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran.
چکیده [English]

Relative clause construction in Iranian languages appears mainly in sentences as a subordinate clause and acts as a describer for the preceding noun. Following Dixon's (2010) framework, our aim in this paper is to study and describe the relative clause construction in Kurmanji dialect of Kurdish. This construction is generally of two types which can be considered as canonical and non-canonical with their own syntactic features. Relative clauses can be either restrictive or non-restrictive according to the information given about the head. Restrictive clauses cannot be omitted, because they give new information, while non-restrictives can; since the information they give are not always necessary. In Kurmanji, a third type can be identified which is called cleft relative clause in which the head is focused. In this dialect, relative clauses are absolutely in accordance with a head. These clauses are external and come after the head. The data on which this study is based on interviews with native speakers of Kurmanji as well as a book called Az Ensanəm.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • relative clause
  • relativizer
  • head
  • cleft
  • Kurmanji

مراجع

درزی، علی و تفکری‌ رضایی، شجاع (1389). پوچ‌واژه در زبان فارسی. مجلّة پژوهش‌های زبان‌شناسی، 2 (2)، 57-73.
صفوی، کوروش (1380). گفتارهایی در زبان‌شناسی. تهران: هرمس.
قلیکی میلان، موسی (1380). ئه‌ز ئنسانم. ارومیه: نشر صلاح‌الدین ایوبی.
مشکوة‌الدینی، مهدی (1387). دستور زبان فارسی واژگان و پیوند‌های ساختی. تهران: سمت.
References
Andrews, A. D. (2007). Relative clauses. pp. 206–236 of Shopen 2007: Vol. 2.
Carnie, A. (2006). A Generative Introduction. Black Well Publishing.
Dixon, R. M. W. (2010). Basic linguistic theory: Grammatical Topics. Vol.2. Oxford: Oxford University Press.
Givon, T. (2001). Syntax an introduction. Vol.1. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
Keenan, E. & B. Comrie (1979). Data on the Noun Phrase Accessibility Hierarchy. Language 55, 333-51
Payne, T. E. (2006). Exploring language structure. Cambridge: Cambridge University Press.
Radford, A. (2007). Minimalist Syntax Revisited. University of Essex.
--------------- (2009). Analyzing English Sentences: A Minimalist Approach. Cambridge University Press.
Watters, D. E. (2002). A grammar of Kham. Cambridge: Cambridge University Press.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار