حذف همخوان‌های چاکنایی در نام‌ها در کردی کلهری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

کردی کلهری و زبان فارسی در تلفّظ نام­های دارای همخوان چاکنایی تفاوت­هایی دارند. نوشتار پیش رو حذف همخوان­های چاکنایی /h/ و /ʔ/ پس از واکه در کردی کلهری را به­مثابة یکی از این تفاوت­ها بررسی کرده است. . بدین منظور، داده­های مرتبط از راه مصاحبه با ده گویشور کردی کلهری جمع­آوری شد و نام­هایی که نسبت به فارسی، صورت آوایی متفاوتی دارند، شناسایی شدند. پژوهش حاضر نشان می دهد که یکی از تفاوت­های عمده در صورت آوایی نام­ها در این دو زبان، خود را در توالی واکه و همخوان چاکنایی نشان می­دهد. در این حالت، همخوان چاکنایی حذف شده و واکة پیش از آن، یا به یک همخوان یا به واکة دیگری می­رسد. مطالعة حاضر تنها مواردی را بررسی کرده است که در آن­ها، واکه پیش از همخوان قرار می­گیرد. پس از رسیدن واکه به همخوان، ممکن است سه فرایند جایگزینی واکة کوتاه با واکة بلند، کشیدگی واکة کوتاه، یا هماهنگی واکه­ای رخ دهد. جستار پیش رو این تغییرات را در چارچوب نظریه بهینگی بررسی کرده است. بررسی داده­ها در چارچوب این نظریه از تسلّط محدودیت نشانداری *V/GLOT بر محدودیت‌ پایایی IDENT(V) حکایت دارد. این تغییرات تا جایی امکان­پذیر است که از سوی نظام واکه­ای کردی کلهری پذیرفتنی باشد.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Elision of Glottal Consonants in Kalhori Kurdish Names

نویسنده [English]

  • Mehdi Fattahi
- Assistant Professor of Linguistics, Department of English Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Razi University, Kermanshah, Iran
چکیده [English]

Persian and Kalhori Kurdish, display some differences in the phonetic forms of names containing glottal consonants. This article attempts to analyze the deletion of glottal consonants of post-vocalic /h/ and /ʔ/. The data was collected through interviews with 10 native speakers of Kalhori Kurdish, and the names with different pronunciations from those of Persian were identified. One of the big differences between Persian and Kurdish in this regard lies in the sequence of a vowel and a glottal consonant. Kalhori Kurdish drops the glottal consonant and modifies vowels in order to save the syllable weight. After the elision of the glottal consonant, the vowel preceding it meets either another vowel or a consonant. This article investigates the cases in which the vowel meets a consonant. When the vowel meets a consonant, three processes of replacement of the short vowel with a long one, lengthening the short vowel, and vowel harmony may occur. This article attempts to explain these changes in Optimality Theory. The analysis of the data shows the dominance of the markedness constraint of *V/GLOT over the faithful constraint IDENT(V). These changes are allowed to take place as long as the vowel system of Kalhori Kurdish permits it.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Kalhori Kurdish
  • glottal consonant
  • compensatory lengthening
  • names
  • Optimality theory
احمدی ورمزانی، سمیرا و مهدی فتاحی (1398). تحلیل مورایی کشش جبرانی در گویش فارسی کرمانشاهی. مطالعات زبان­ها و گویش­های غرب ایران، 7 (2)، 1-15.
بدخشان، ابراهیم و محمد زمانی (1392). تحلیل و توصیف فرایند کشش جبرانی در گویش کردی کلهری بر پایة نظریة بهینگی. زبان و زبان­شناسی، 9 (17)، 135-149.
ثباتی، الهام (1397). تجزیه و تحلیل کشش جبرانی واکه در گونه­های کردی ایلامی با تکیه بر تحلیل مورایی. علم زبان، 5 (7)، 89-107.
خداوردی، فهیمه و گلناز مدرسی قوامی (1397). کشش جبرانی همخوان در زبان فارسی. زبان و زبان­شناسی، 13 (26)، 19-40.
درزی، علی (1372). کشش جبرانی مصوّت­ها در فارسی محاوره­ای امروز. مجلّة زبان­شناسی، 10 (2)، 58-75.
References
Bijankhan, M. (2000). Farsi Vowel Compensatory Lengthening: an Experimental Approach. 6th Conference on Spoken Language Processing. China: Beijing.
Crowley, T. (1997). An Introduction to Historical Linguistics. 3rd edition. Oxford University Press.
Farrington, C. (2018). Incomplete neutralization in African American English: The case of final consonant voicing. Language Variation and Change, 30 (3), 361-383.
Fischer-Jørgensen, E. (1987). A phonetic study of the stød in Standard Danish. Annual report of the Institute of Phonetics University of Copenhagen, 21, 55-265.
Gordon, M. & P. Ladefoged (2001). Phonation types: a cross-linguistic overview. Journal of Phonetics, 29, 383-406.
Hayes, B. (1989). Compensatory Lengthening in Moraic Phonology. Linguistic Inquiry, 20 (2), 253-306.
McCarthy, J. J. (2008). Doing Optimality Theory. Blackwell Publishing.
Sebregts, K. & Oostendorp, M. V. (2020). The glottal fricative /h/. Taalportaal, Retrieved from: https://www.taalportaal.org/taalportaal/topic/pid/topic_20150916115116266. (accessed 17 September 2020).