ارزیابی دیدگاه فلبر و لانگاکر در طبقه‌بندی مفهومی واژه‌های محتوایی فرهنگ لغت‌‌ معین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران ‌جنوب، تهران، ایران.

2 استادیار زبان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران.

3 دانشیار زبان‌شناسی، دانشگاه تهران، دانشکده زبان‌ها و ادبیات خارجی، تهران‌، ایران.

چکیده

طبقه‌بندی واژه‌ها به‌منظور ‌ساماندهی و دسترسی‌ آسان ‌به ابعاد مختلف آن­ها و همچنین تجمیع ‌‌اطّلاعات، از موضوعاتی است که از دیرباز در حوزۀ مفهوم‌شناسی و اصطلاح‌شناسی مورد توجّه‌ پژوهش­گران‌ بوده است. پژوهش حاضر دو هدف عمده دارد. هدف اوّل این است که براساس دو رویکرد مفهومی ‌‌فلبر (1984) و ‌لانگاکر (2008 و 2013) منتخبی از واژه‌های محتوایی فرهنگ ‌لغت معین را به طبقه‌بندیِ معنایی کند تا کارایی این دو رویکرد در طبقه‌بندی واژه‌های عمومی این فرهنگ ‌لغت و نیز امکان تلفیق دو رویکرد و دستیابی به انگاره‌ای ‌جامع‌تر را بررسی کند. هدف دوم این است که با مفهوم‌شناسیِ مدخل‌های مستخرج از فرهنگ لغت پیش­گفته، مفاهیم زیربنایی آن­ها را شناسایی و دسته‌بندی کند و مزایا و معایب طبقه‌بندیِ به‌دست‌آمده را با دو طبقه‌بندی فلبر و لانگاکر مقایسه نماید. داده‌های پژوهش شامل (‌990) واژۀ محتوایی است که به­روش تصادفی نظام‌مند از فرهنگ معین استخراج شده‌اند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که طبقه‌بندی فلبر و لانگاکر هیچ‌کدام کارایی لازم برای طبقه‌بندی همۀ واژه‌های فرهنگ لغت را ندارند و تلفیق این دو نیز ما را به طبقه‌بندی جامع و کارآمدی نمی‌رساند؛ بنابراین، راه‌حل را در مفهوم‌شناسی مدخل‌های واژگانی یافتیم که درنتیجۀ آن، تعداد (45) مفهوم شناسایی و در قالب الگویی منسجم ارائه شد.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Felber and Langacker’s Approach in Conceptual Classification of Content Words of Moein Persian Dictionary

نویسندگان [English]

  • Maryam Hakimi 1
  • Maryam Iraji 2
  • Aliakbar Khomeijani Farahani 3
1 Ph.D. Student of Linguistics, Islamic Azad University, South Tehran Branch, Tehran, Iran
2 Assistant Professor of Linguistics, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran.
3 Associate Professor of Linguistics, Department of Linguistics, Faculty of Foreign Languages and Literature, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

The classification of words for organization and easy access to their various dimensions, as well as the aggregation of information, is one of the topics that has long been the focus of attention of researchers in the field of conceptoloy and terminology. This research has two objectives. First, to classify a selection of content words in Moein Dictionary based on the approaches of Felber (1984) and Langacker (2008, 2013), in order to examine the capability and efficiency of approaches in classifying the general words of dictionary, as well as the possibility of combining the approaches and achieving a more comprehensive paradigm. Second, to identify and categorize the underlying concepts of the entries extracted from dictionary via conceptology, and compare the advantages and disadvantages with the classifications of Felber and Langacker. The data includes 990 content words extracted from the Moein dictionary, by the random sampling method. The results of the study show that Felber and Langacker’s classifications and the combination do not possess the essential efficiency to classify all words in the dictionary. Thus, the solution found in the conceptology of lexical entries, as a result of which 45 concepts were identified and presented as a unified model.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • conceptology
  • terminology
  • intrinsic characteristics
  • extrinsic characteristics
  • lexicography

مراجع

باقرالهاشمی، زهرا (1390). بررسی معناشناختی واژه‌های مصوّب فرهنگستان زبان و ادب فارسی در حوزۀ حمل‌ونقل درون‌شهری از دیدگاه فلبر. پایان‌نامۀ کارشناسی­ارشد زبان‌شناسی، دانشگاه الزهرا، تهران.
پرویزی، نسرین (1382). شاخص‌های معناشناختی واژه‌های فرهنگستان زبان و ادب‌فارسی. مجموعه­مقالات دومین هم‌اندیشی مسائل واژه‌‌گزینی و اصطلاح‌شناسی، زیرنظر علی کافی (صص. 294-310). تهران: نشر ‌آثار.
صناعتی، مرضیه (1387). مفهوم‌شناسی در واژه‌سازی زبان فارسی. رسالۀ دکتری زبان‌شناسی. دانشگاه علامه طباطبائی، تهران.
معین، محمد (1387). فرهنگ فارسی معین (یک‌جلدی). تهران: آراد.
References
Asher, R. E. & Simpson, J. M. Y. (1994). The Encyclopedia ofLanguage and Linguistics. Vol. 2. Elsevier
Felber, H. (1984). Terminology Manual. Vienna: Infoterm.
Field, J. (2004). Psycholinguistics: the key concepts. London & New York: Routledge.
Langacker, R. W. (1987). Foundations of Cognitive Grammar (Vol. I): Theoretical Prerequisites. Stanford: Stanford University Press.
---------------------- (2008). Cognitive Grammar: A Basic Introduction. Oxford: Oxford University Press.
---------------------- (2013). Essentials of Cognitive Grammar. Oxford: Oxford University Press.
Weissenhofer, P. (1995). Conceptology in Terminology Theory, Semantics and Word-Formation: A Morpho-Conceptually Based Approach to Classification as Exemplified by the English Baseball Terminology. IITF-series 6. Vienna: International Network for Terminology.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار