انواع مختلف ساخت چپ‌نشانی در زبان فارسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، گروه زبان‌شناسی، دانشکدة زبان‌های خارجی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

2 دانشیار، گروه زبان‌شناسی، دانشکده زبان‌های خارجی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

3 دانشیار، گروه زبان‌شناسی، دانشکدة زبان‌های خارجی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

در پژوهش حاضر ویژگی‌های انواع ساخت چپ‌نشانی در زبان فارسی معرّفی و بررسی می‌شود. در ساخت چپ‌نشانی، سازه‌ای از جمله به‌جای قرارگرفتن در جایگاه اصلی خود، در آغاز بند واقع می‌شود و جای آن را عنصری جایگزین اشغال می‌کند. این مطالعه که برمبنای معیارهای معرّفی‌شده توسط چینکوئه (1990) و وستبری (2016) برای تشخیص و تعیین انواع ساخت چپ‌نشانی صورت می‌پذیرد، نشان می‌دهد که زبان فارسی دارای دو نوع ساخت چپ‌نشانی منفصل و واژه‌بستی است. برای اثبات وجود این دو نوع چپ‌نشانی در زبان فارسی، در این پژوهش، تفاوت ساختاری چپ‌نشانی منفصل و واژه‌بستی  از دو جنبۀ میزان ارتباط نحوی عنصر چپ‌نشان و بند مربوطه و محدودیت‌های توزیعی حاکم بر این ساخت‌ها مطالعه می‌شود. این بررسی نشان می‌دهد که در ساخت چپ‌نشانی منفصل نسبت‌به ساخت چپ‌نشانی واژه‌بستی در زبان فارسی، بین سازۀ‌ آغازین و ادامۀ بند ارتباط نحوی کمتری برقرار است؛ درمقابل، بر ساخت چپ‌نشانی منفصل در مقایسه با ساخت چپ‌نشانی واژه‌بستی محدودیت‌های توزیعی بیشتری حاکم است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Different Types of Left Dislocation in Persian

نویسندگان [English]

  • Zeinab Homayouni 1
  • Rezvan Motavallian 2
  • Batool AliNezhad 3
1 Ph.D. Student, Department of Linguistics, Faculty of Foreign Languages, University of Isfahan , Isfahan, Iran.
2 Associate Professor, Department of Linguistics, Faculty of Foreign Languages, University of Isfahan, Isfahan, Iran.
3 Associate Professor, Department of Linguistics, University of Isfahan, Isfahan, Iran.
چکیده [English]

The present study introduces and examines the characteristics of different types of Left Dislocation constructions in Persian language. Left Dislocation (LD) is a construction in which an element instead of being in its original position of sentence is located at the beginning of the clause and a resumptive element takes its canonical place. This study, which is based on the criteria introduced by Cinqué (1990) and Westbury (2016) to identify and determine the types of LD, shows that the Persian language has two types of such construction: Hanging Topic Left Dislocation (HTLD) and Clitic Left Dislocation (CLLD). In order to prove the existence of these two types of LD in Persian language, this research studies the structural differences of these two constructions from two aspects: syntactic connectivity and distributional constraints governing them. This study shows that in Persian there are more distributional constraints on HTDL than CLLD. On the other hand, there is less syntactic connectivity between the initial element and the continuation of the clause in HTLD compared with CLLD

کلیدواژه‌ها [English]

  • left dislocation
  • resumptive element
  • syntactic connectivity
  • distributional constraint
  • reconstruction

مراجع

پهلوان‌نژاد، محمدرضا (1387). ساخت‌های جزیره‌ای در زبان فارسی. ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، (19)، 59-69.
تفکری رضایی، شجاع (1390، آذر). حرکت در فک اضافه در زبان فارسی. همایش علمی سالانه دانشگاه رازی، کرمانشاه.
دبیرمقدم، محمّد (1369). پیرامون «را» در زبان فارسی. مجله زبانشناسی، 7(1)، 2-60.
دبیرمقدم، محمّد (1390). زبان‌شناسی نظری: پیدایش و تکوین دستور زایشی. تهران: سمت.
درزی، علی (1385). ضرورت تمایز میان فرایند ارتقا و مبتداسازی در زبان فارسی. ویژه‌نامه فرهنگستان (دستور)، (2)، 161-187.
صادقی، علی اشرف (1349). «را» در زبان فارسی امروز. نشریه دانشکده ادبیات و علوم‌انسانی تبریز، (93)، 9-22.
معزی‌پور، فرهاد (1398). بحثی در باب چپ‌نشانی فارسی و چالش‌های نظری آن برای دستور نقش و ارجاع. نشریه پژوهش‌های زبان‌شناسی، 11(2)، 45-64.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار