تحلیل نمود ایستایی و فعالیتی در کردی کلهری (بر اساس رویکرد فازی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، گروه زبان‌شناسی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران.

2 استادیار، گروه زبان‌شناسی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر برپایه رویکرد فازی کرافت (2012) به واکاوی نمودهای ایستایی و فعّالیتی در کردی کلهری پرداخته است. باتوجه‌به طبقه‌بندی کرافت (2012) از انواع نمود، می‌توان چنین مطرح کرد که چهار نمود ایستایی گذرا، ایستایی ناگذرای ذاتی، ایستایی ناگذرای اکتسابی و نمود ایستایی نقطه‌ای نیز در کردی کلهری وجود دارد. همچنین در این زبان نمودهای فعّالیتی به دو نوع نمود فعّالیتی مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می‌شوند. تحلیل داده‌ها نشان داد که وجه مشترک چهار نمود ایستایی در کردی کلهری نقطه‌ای‌بودن فاز نمایه‌شده آن‌ها در بُعد کیفی است و تفاوت این نمودها در بسط فاز نمایه‌شده آن‌ها در بُعد زمان است. فازهای نمایه‌شده نمودهای فعّالیتی در دو بُعد زمان و بُعد کیفی گسترش می‌یابد که ازاین‌نظر، آن‌ها با نمودهای ایستایی تفاوت دارند. علاوه‌براین، تحلیل فازی، تفاوت بین نمودهای فعّالیتی مستقیم و غیرمستقیم را این‌گونه مشخص کرد که در نمود فعّالیتی مستقیم یک تغییر مستقیم و پیوسته در امتداد بُعد کیفی وجود دارد؛ اما در نمود فعّالیتی غیرمستقیم شاهد چنین وضعیتی نیستیم. باتوجه‌به تحلیل داده‌ها نتیجه گرفته می‌شود که تحلیل فازی می‌تواند تبیینی مناسب از تفاوت‌ها و ویژگی‌های مقوله نمود واژگانی به‌ویژه دو نوع نمود ایستا و فعّالیتی در کردی کلهری به دست دهد.

کلیدواژه‌ها


تابعی، رؤیا؛ تفکری رضایی، شجاع؛ قیطوری، عامر (1400). نمود مستمردر کردی سورانی: رویکردی کمینه‌گرا. مطالعات زبان‌ها و گویش‌های غرب ایران، 9(2)، 43-63. https://doi.org/10.22126/jlw.2021. 5982.1501
دانش‌پژوه، فاطمه؛ کریمی‌دوستان، غلامحسین؛ محمدابراهیمی، زینب؛ روشن، بلقیس (1392). ماهیت نمود واژگانی فعل و رابطه آن با تکواژ ستاک‌ساز غیرمعلوم - rā در کردی سورانی. زبان‌شناسی و گویش‌های خراسان، 5(8)، 53-80. https://doi.org/10.22067/lj.v5i8.34486
عباسی، بیستون؛ نجفیان، آرزو (1395). نظام زمان‌-‌وجه‌-‌نمود در گویش هورامی پاوه. فصلنامه زبان‌شناسی اجتماعی، 1(1)، 57-74.
عبداللهی‌پور، منصوره (1395). بررسی وجه و نمود در زبان کردی کلهری در چارچوب برنامه کمینه‌گرایی. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد زبانشناسی همگانی، دانشگاه رازی.
میرزابیگی، مسعود؛ گوهری، حبیب؛ خوشبخت، طیبه؛ عزیزی‌فر، اکبر (1400). زمان-وجه-نمود در گویش کردی خزلی. فصلنامه مطالعات زبان‌ها و گویش‌های غرب ایران، 9(2)، 103-121. https://doi.org /10.22126/jlw.2020.4974.1401
ناصری، فاطمه (1395). نمود در زبان کردی (گویش کلهری). پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد زبانشناسی همگانی . دانشگاه کردستان.
ناصری، فاطمه (1397). بررسی رفتار نمود ناقص در زبان کردی (گویش کلهری). رخسار زبان، 2(6-7)، 146-164.
ویسی‌حصاری، رحمان (1394). زمان و نمود در کردی موکریانی. فصلنامه مطالعات زبان‌ها و گویش‌های غرب ایران، 2(8)، 101-124.
ویسی‌حصاری، رحمان (1396). نمود در کردی: از هستی‌شناسی تا دستور. مجله جستارهای زبانی، 8(3) (پیاپی 38)، 135-158.