نشانه‌شناسی اجتماعی مقتلِ سرالأسرار جلیلی کرمانشاهی از منظر پی یر گیرو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم‌انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم‌انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی از زیرشاخه‌های برجسته در علم نشانه‌شناسی است که با تبیین نشانه‌ها، معانی نهفته در آن‌ها را آشکار می‌کند. این رویکرد بر سه حوزۀ رمزگان‌های هویت، نشانه‌های آداب معاشرت و سرشت نشانه‌های اجتماعی تکیه دارد. ازآنجاکه مقتل‌نگاری روایتی تاریخی و واقع‌گریانه است، برای بررسی نشانه‌شناسی به‌ویژه با رویکرد اجتماعی ظرفیت زیادی دارد. هدف از این پژوهش معرّفی مقتلی اصیل و کمترشناخته‌شده است که می‌توان در آن با تحلیل رمزگان‌ها و نشانه‌های اجتماعی اطلاعات ارزشمندی را از بافت جامعۀ عصر اموی دریافت. این نوشتار می‌کوشد به شیوۀ توصیفی-تحلیلی یکی از مقتل‌های اصیل در غرب ایران را نشانه‌شناسی کند و برای این منظور از رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی پی‌یر گیرو بهره برده است. این مقتل با نام سرالأسرار مصیبة أبی‌الأئمة الأطهار (ع) از مقتل‌های برجستۀ تاریخِ مقتل‌نگاری و اثر آیت‌الله جلیلی کرمانشاهی است. یافته‌ها نشان می‌دهند که نویسنده، مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی عصر اموی و واقعۀ عاشورا را با استفاده از نشانه‌ها و رمزگان‌های اجتماعی نمایان ساخته، درعین‌حال، دیدگاه‌ها و ایدئولوژی‌های خود را بیان داشته‌ است. این نشانه‌ها، باورها، ناآگاهی‌های مردم جامعه، فقر اندیشه، حاکمیت رعب و وحشت، دورویی و نفاق، بیداد و ستم، فساد حاکمان و والیان و... را در جامعۀ اموی ترسیم می‌کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Social Semiotics of Kermanshahi Jalili's Ashura Book Ser al Asrar from the Point of View of Pir Girou

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ibrahim Maalmir 1
  • Sahar yousefi 2
1 Associate Professor, Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Razi University, Kermanshah, Iran.
2 Ph.D., Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Razi University, Kermanshah, Iran
چکیده [English]

The approach of social semiotics is one of the prominent sub-branches in the science of semiotics, which reveals the meanings hidden in them by explaining the signs. This approach is based on the three domains of identity codes, signs of social etiquette and the nature of social signs. Since the obituary is a historical and realistic narrative, it has a lot of capacity to examine semiotics, especially with a social approach. The purpose of this research is to introduce an original and little-known Muqtali, in which valuable information can be obtained from the context of the Umayyad society by analyzing codes and social signs. This article tries to identify the semiotics of one of the original murders in the west of Iran in a descriptive-analytical way, and for this purpose, it has used the social semiotics approach of Pierre Giruo. This book is called Siral-Asrar Fi Misibeh Abi al-Imam al-Athar (AS) from the famous Ashura historiography and the work of Ayatollah Jalili Kermanshahi. The findings show that the author revealed the political, economic, social and cultural issues of the Umayyad period and the Ashura event using social symbols and codes, and at the same time expressed her views and ideologies. These signs depict the beliefs, ignorance of the people of the society, poverty of thought, rule of terror, hypocrisy and hypocrisy, violence and oppression, corruption of rulers and governors, etc. in the Umayyad society

کلیدواژه‌ها [English]

  • social semiotics
  • death
  • Sir al-Asrar
  • Jalili Kermanshahi
  • Pierre Girou
اکبری‌زاده، محسن (1401). تحلیل کارکردهای هویتی زبان در اشعار مدحی. شعرپژوهی، 14(1)، 1-21. https://doi.org/10.22099/jba.2021.39346.3943
اکو، امبرتو (1387). نشانه‌شناسی. مترجم: پیروز ایزدی. تهران: ثالث.
آلن، گراهام (1385). رولان بارت. مترجم: پیام یزدانجو. تهران: نشر مرکز.
براهنی، رضا (1362). قصه‌نویسی. چاپ اول. تهران: نشر نو.
پیرس، چارلز سندرز (1381). منطق به‌مثابۀ نشانه‌شناسی: نظریۀ نشانه‌ها. مترجم: فرزان سجودی. زیباشناخت، 4(6)، 51-64.
جلیلی کرمانشاهی، شیخ عبدالرحیم؛ جلیلی کرمانشاهی، محمدهادی (بی‌تا). سرالأسرار مصیبة أبی‌الأئمة الأطهار (ع)، تصحیح، تحشیه و تعلیقۀ محمدابراهیم مالمیر و محمدعلی مرادی کارخانه. کرمانشاه: مؤسسۀ شیفتگان کمال.
جوادی، سارا؛ جهان‌بخت، لیلی؛ شعبانی، امید (1400). بازنمود نشانه‌های هویّت اسلامی در رمان الرَّجُل الّذی آمَنَ بر پایۀ نشانه‌شناسی اجتماعی پی‌یر گیرو. جامعه‌شناسی هنر و ادبیات، 13(1)، 207-229. https://doi.org/10.22059/JSAL.2021.318261.665976
چایلی، صمد (1384). هویت و زبان. تبریز: اختر.
ریکور، پل (1386). زندگی در دنیای متن: شش گفت‌وگو، یک بحث. مترجم: بابک احمدی. تهران: نشر مرکز.
زوارقی، رسول؛ وثوق‌زاده، فرشته؛ عطاپور، هاشم (1400). بررسی و ارزیابی کتاب‌های مصوّر کودک مرتبط با ائمۀ معصومین و شخصیت‌های مذهبی براساس رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی. کتابداری و اطلاع‌رسانی، 24(95)، 113-137. 10.30481/LIS.2019.187408.1584 https://doi.org/
سبحانی، جعفر (1422). موسوعة طبقات الفقهاء. اللجنة العلمیة فی مؤسسة الإمام الصادق (ع). الطبعة الأولى، قم، مؤسسة الإمام الصادق (ع).
سپهری، محمد (1385). طبقات اجتماعی در عصر امویان. دانشکدۀ ادبیات و علوم‌انسانی، 12(180)، 75-94.
سجودی، فرزان (1388). نشانه‌شناسی: نظریه و عمل. تهران: نشر علم.
سوسور، فردینان دو (1378). دورۀ زبان‌شناسی عمومی. مترجم: کورش صفوی. تهران: هرمس.
شمیسا، سیروس (1383). بیان. تهران: میترا.
کوئن، بروس (1388) درآمدی بر جامعه‌شناختی. مترجم: محسن ثلاثی. تهران: توتیا.
گری، مارتین (1382). فرهنگ اصطلاحات ادبی. مترجم: منصوره شریف‌زاده. تهران: پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی.
مکاریک، ایرناریما (1390). دانش‌نامۀ نظریه‌های ادبی معاصر. چاپ چهارم. مترجم: مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: آگاه.
نظری طرهان، لیلا؛ صابری، کورش (1396). بررسی نشانه‌شناختی تصاویر کتاب کودک براساس رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی: مطالعۀ موردی کتاب فارسی پایۀ اول دبستان. مطالعات زبان‌ها و گویش‌های غرب ایران، 5(19)، 119-140.
نظری، علی؛ خلیلی، پروین؛ باوان‌پوری، مسعود (1398). بررسی فرایند نشانه‌شناسی اجتماعی در نهج‌البلاغه با تکیه بر هویت و آداب معاشرت. پژوهش‌نامۀ علوی، 10(1)، 215-237. https://doi.org/10.30465/ alavi.2019.4260
نقابی، عفت؛ اکبری، مهناز (1399). تحلیل اجتماعی-فرهنگی سفرنامۀ حاج سیاح بر پایۀ نظریۀ نشانه‌شناسی پی‌یر گیرو. زبان و ادبیات فارسی، 28(88)، 303-323. https://doi.org/10.29252/jpll.28.88. 303
هادی‌منش، ابوالفضل (1383). پرچم و پرچم‌داری از جاهلیت تا عاشورا. مبلغان، 6(63)، 39-55.