این مقاله به بررسی فرایند درج واکه در خوشههای همخوانی پایانی در زبان ترکی آذربایجانی در چارچوب نظریة بهینگی میپردازد. این پژوهش درصدد پاسخگویی به این سؤالات است که چرا علیرغم مجاز بودن خوشة دوهمخوانی پایانی در زبان ترکی آذربایجانی، در برخی موارد این ساختار هجایی مجاز نبوده و فرایند درج واکه صورت میگیرد و دیگر اینکه کیفیت واکة درجشده چگونه تعیین میشود. برای انجام این تحقیق دادههای زبانی به صورت میدانی از گویشوران این زبان جمعآوری شد. بررسی دادهها نشان میدهد که در این زبان در خوشة همخوانی پایانة هجا همواره اصل توالی رسایی رعایت میشود؛ بدین ترتیب که با دور شدن از قلة هجایی رسایی کاهش و با نزدیک شدن به قله رسایی افزایش مییابد. به همین دلیل در مواردی که اصل توالی رسایی نقض شده باشد، فرایند درج واکه صورت میگیرد. با تحلیل دادهها در چارچوب نظریۀ بهینگی میتوان نوشت در این زبان برای اقناع محدودیت نشانداری اصل توالی رسایی در پایانة هجا، درج واکه مجاز شمرده میشود؛ به عبارت دیگر، محدودیت نشانداری اصل توالی رسایی بر محدودیت پایاییDEP تسلط مییابد. در زبان ترکی آذربایجانی واکة درجشده همواره دارای مشخصة ثابت ]+افراشته[ بوده و با تبعیت از محدودیتهای حاکم بر فرایند هماهنگی واکهای از نظر ارزش مشخصة ]پسین [و] گردی[ با واکة قبل از خود هماهنگ میشود.
رضی نژاد, سید محمد. (1393). فرایند درج واکه در خوشههای همخوانی پایانی در زبان ترکی آذربایجانی. مطالعات زبان‌ها و گویش‌های غرب ایران, 2(7), 81-93.
MLA
سید محمد رضی نژاد. "فرایند درج واکه در خوشههای همخوانی پایانی در زبان ترکی آذربایجانی". مطالعات زبان‌ها و گویش‌های غرب ایران, 2, 7, 1393, 81-93.
HARVARD
رضی نژاد, سید محمد. (1393). 'فرایند درج واکه در خوشههای همخوانی پایانی در زبان ترکی آذربایجانی', مطالعات زبان‌ها و گویش‌های غرب ایران, 2(7), pp. 81-93.
VANCOUVER
رضی نژاد, سید محمد. فرایند درج واکه در خوشههای همخوانی پایانی در زبان ترکی آذربایجانی. مطالعات زبان‌ها و گویش‌های غرب ایران, 1393; 2(7): 81-93.
)