رویکرد فرازبان معنایی طبیعی، رویکردی تجزیهپذیر در معنیشناسی واژگانی برای تحلیل معنا است که از سوی آنا ویرزبیکا مطرح شد و تاکنون در مورد بیش از 30 زبان در سراسر جهان به کار رفته است. کلیف گودارد در کنار وی بیشترین سهم را در معرفی آن داشته است. ادعا این است که هستۀ کوچکی از معانی جهانی و اساسی به نام نخستیهای معنایی وجود دارد که از راه واژهها یا دیگر عبارات زبانی در همۀ زبانها قابل بیان است و میتواند به عنوان ابزاری برای تحلیل معانی واژههای پیچیدۀ زبانویژه و فرهنگویژه به کار رود. در این رویکرد از واژگان (نخستیهای معنایی) و قواعد نحوی خاصی (دستور زبان ترکیبی) برای تحلیل معنا استفاده میشود. هدف از نگارش این مقاله، معرفی این رویکرد است تا از این طریق زمینۀ آشنایی خوانندگان و به تبع آن پژوهش در این چارچوب در مورد زبانها و گویشهای ایرانی فراهم شود. در ادامه، به تحلیل معنایی چند واژه در زبان هورامی در چارچوب این رویکرد پرداخته شده است و نشان داده شده است که این رویکرد از توان بالایی در توصیف و تبیین ظرافتهای معنایی و بار فرهنگی واژگان در زبانهای مختلف برخوردار است.
)