فرایند درج همخوان در گویش تبریزی بر پایه نظریه بهینگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه زبان‌شناسی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

2 استادیار، گروه آموزش زبان انگلیسی، دانشکده ادبیات و علوم‌انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

3 استاد، گروه زبان‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم‌انسانی، دانشگاه تهران، ایران.

4 استاد، گروه زبان‌های خارجی، دانشگاه پیام نور، اردبیل، ایران.

چکیده

در این مقاله[1]، فرایند درج همخوان میانجی در زبان ترکی آذربایجانی (گویش تبریزی) برپایه نظریه بهینگی (رویکرد موازی) بررسی می‌شود. برای انجام این پژوهش، 90 واژه اصیل ترکی و 50 واژه قرضی به‌صورت میدانی گردآوری شده است. هدف از انجام پژوهش حاضر این است که مشخص شود در چه شرایط واجی، درج همخوان میانجی صورت می‌گیرد و محدودیت‌های نشان‌داری فعّال در تبیین فرایند مذکور کدام‌اند. بررسی داده‌ها نشان می‌دهد که در این زبان، هنگام افزودن پسوند متشکل از یک (واکه) واج با واکه دارای مشخصة ]+افراشته[ به ستاک یا پسوند قبلی، همخوان /n/ و حین افزودن یک (واکه) واج یا چند (یک همخوان + یک واکه) واج با واکه دارای مشخصه ]-افراشته[ به ستاک یا پسوند قبلی همخوان /j/ درج می‌شود. بررسی و تحلیل داده‌ها حاکی از آن است که در شرایط واجی مذکور هنگام وقوع التقای واکه‌ای، محدودیت نشان‌داری ONSET بر محدودیت پایایی DEP تسلط می‌یابد و محدودیت‌های معرّفی‌شده با رتبه‌بندی ثابت به‌سادگی از عهدة تبیین فرایند درج همخوان میانجی برمی‌آیند.
 
[1]. این مقاله حاصل پژوهش نویسندگان در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Consonant Insertion Process in Tabrizi Dialect within Optimality Theory Framework

نویسندگان [English]

  • Solmaz Khorram 1
  • Seyed Mohammad Razinejad 2
  • Mahmood Bi jen khan 3
  • Latif Attari 4
1 Ph.D. Student of Linguistics, Department of Linguistics, Islamic Azad University, Ardabil, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Foreign Language Teaching, Mohaqheqh Ardabili University, Ardabil, Iran.
3 Professor, Department of Linguistics, Tehran University, Tehran, Iran.
4 Professor, Department of Foreign Languages, Payame Noor University, Ardabil, Iran.
چکیده [English]

This article examines the process of consonant epenthesis in Azerbaijani Turkish language (Tabrizi dialect) based on optimality theory (standard approach). To do this research 90 Turkish words and 50 borrowed words were collected from the speakers of this language. The purpose of the present study is to determine under what phonological conditions consonant, epenthesis takes place and what the active markedness constraints in explaining the mentioned process are. Data analysis shows that in this language, when adding a suffix consisting a (vowel) phoneme with [+high] vowel is inserted to stem or the preceding suffix, the consonant /n/ and when adding a (vowel) phoneme or several (a consonant + a vowel) phonemes is inserted with [-high] vowel to the stem or preceding suffix /j/ consonant. Analysis of data indicates that in the mentioned phonological conditions, when hiatus vowel occurrence, ONSET markedness dominates DEP reliability constraint, and the constraints introduced with a fixed rating can easily explain the consonant epenthesis process.

کلیدواژه‌ها [English]

  • consonant insertion
  • Tabrizi dialect
  • markedness constraints
  • optimality theory consonant epenthesis
رضی‌نژاد، سیّد محمد؛ بی‌جن‌خان، محمود (1391). همنوایی در ترکی آذربایجانی. پژوهش‌های زبانی، 2 (3)، 43-56.
فرزانه، محمدعلی (1357). مبانی دستور زبان آذربایجانی. تهران: فرزانه.
رضی‌نژاد، سیّد محمد؛ بی‌جن‌خان، محمود (1391). همنوایی در ترکی آذربایجانی. پژوهش‌های زبانی، 2 (3)، 43-56.